Handreiking uitvoering maatregelen Hervormingsagenda Jeugd

Omschrijving

De vaststelling van de Hervormingsagenda Jeugd in de ALV VNG in juni 2023 betekent dat de gemeenten en de andere betrokken partijen in volle vaart aan de slag gaan met de uitvoering van de agenda. Wat dat voor de verschillende inhoudelijke initiatieven van de Hervormingsagenda betekent, staat beschreven in het gezamenlijke implementatieplan van de vijfhoek. Dan gaat het onder meer om de rol en verantwoordelijkheden van de betrokken partijen, de samenhang in en afhankelijkheden tussen de diverse initiatieven en de planning. Dit implementatieplan is een dynamisch document. Op basis van verdere uitwerking van initiatieven en inzichten uit de uitvoering, zal dit plan de komende tijd worden geactualiseerd.
Naast de inhoudelijke opgave om het stelsel van jeugdhulp te verbeteren, is de financiële opgave een belangrijk onderdeel van de agenda. Dit betreft een oplopende besparing tot € 1 miljard euro vanaf 2027, waarvan over ruim €650 miljoen overeenstemming tussen rijk en VNG is over de mogelijke haalbaarheid. De rest is met meer onzekerheden omgeven.
Deze handreiking is bedoeld om handvatten te geven voor de uitvoering van de maatregelen waar een besparingsopbrengst aan is gekoppeld en die niet of slechts beperkt terugkomen in het implementatieplan. Zo willen we gemeenten handvatten bieden om met alle maatregelen aan de slag te gaan. De handreiking beoogt gemeenten te ondersteunen in het nemen van de juiste stappen voor implementatie van deze 'losse' maatregelen. Hiermee geeft het implementatieplan, in combinatie met deze handreiking, de gemeenten de handvatten de maatregelen uit de Hervormingsagenda Jeugd uit te voeren. Het implementatieplan en deze handreiking moeten daarom in samenhang bezien worden.
In de leeswijzer zetten we uiteen welke maatregelen zijn uitgewerkt in de handreiking en voor welke maatregelen wordt verwezen naar het Implementatieplan. Het implementatieplan en deze handreiking vormen daarmee als het ware één geheel. Ook deze handreiking is net als het implementatieplan te zien als een dynamisch document. Als er aanleiding is, zullen wij deze actualiseren.
Het is cruciaal dat alle gemeenten inspanningen leveren op alle afgesproken maatregelen van de Hervormingsagenda. Er is met het instemmen met de Hervormingsagenda afgesproken om alle maatregelen uit de agenda voortvarend uit te voeren. Dit betreft alle partijen in de vijfhoek. Tevens is door het Rijk en de VNG afgesproken om een deskundigencommissie in te stellen. Deze commissie zal beoordelen of gemeenten voldoende inspanningen hebben geleverd en als er desondanks tekorten resteren, een zwaarwegend advies geven over mogelijke financiële compensatie van het Rijk aan gemeenten en mogelijke voorstellen voor bijsturing of anderszins (aanvullend) te treffen maatregelen.
Met deze handreiking (en het implementatieplan) bieden we gemeenten inzicht in wat er nu al mogelijk is om te doen en wat er nu nog niet mogelijk is, maar later wel. Tevens hebben we als doel dat gemeenten van elkaar leren bij het oppakken van deze maatregelen. Met het uitvoeren van de maatregelen dient duidelijk te worden wat de maatschappelijke en financiële effecten zijn en in welke tijdspanne deze worden gerealiseerd. Dit biedt de deskundigencommissie een eerlijk en concreet beeld van de geleverde inspanningen en hun effect c.q. opbrengsten.