Professionaliteit en nuchterheid in jeugdzorg en jeugdbeleid

Omschrijving

Lectorale rede
Hogeschool Leiden, 23 januari 2008

Er bestaan al lectoraten over opvoeden en opgroeien, maar dit is het eerste lectoraat dat zich expliciet richt op jeugdzorg en jeugdbeleid. Het lectoraat richt zich niet alleen op opvoeden en opgroeien en op problemen die zich daarbij kunnen voordoen, maar ook en zelfs in de eerste plaats op de sociale interventies die georganiseerd zijn in jeugdzorg en jeugdbeleid en die uitgevoerd worden door speciaal opgeleide beroepskrachten. Wat doen we met en voor gezinnen, jeugdigen en ouders? Wat denken we te bereiken met onze acties en hoe weten we of dat lukt?
In deze rede ga ik in op twee hoofdvragen, namelijk:
I.   Waarom is een lectoraat jeugdzorg en jeugdbeleid nodig? II. Wat gaan we doen in het lectoraat?
De vraag ‘waarom is dit lectoraat nodig?’ bespreek ik aan de hand van de volgende deelvragen:
•  Wat valt er onder jeugdzorg en jeugdbeleid? (paragraaf 2). Dit is een aanduiding van de sectoren en werkgebieden in de verzameltermen jeugdzorg en jeugdbeleid. Niet bedoeld als definitieve indeling, maar als een aanduiding om te weten waar we over spreken.
•  Wat voor soort praktijk is dit? (paragraaf 3). Dit is in mijn be- nadering een cruciale vraag. Door het opvatten van jeugdzorg als een praktijk van sociale interventie, kom ik uit op een omschrijving van de professionaliteit die nodig is om hierin te kunnen werken. De definitie van professionaliteit in jeugdzorg en jeugdbeleid is een kern in het lectoraat en in de kennis die we willen opdoen, onderzoeken en delen.

•  Hoe verhoudt zich deze professionaliteit tot het overheidsbeleid? (paragraaf 4) Werken in een praktijk van sociale interventie is werken in opdracht van de samenleving. In een democratische rechtsstaat betekent dat werken in opdracht van de overheid en binnen de grenzen van het overheidsbeleid. Er is dus een sterke verwevenheid tussen praktijk en beleid. Daarom hoort een dialoog met het beleid een belangrijk aspect te zijn van de professie.
•  Waarom is daar een lectoraat voor nodig? (paragraaf 5) Na het beantwoorden van deze tussenvragen kom ik terug op nut en noodzaak van het nieuwe lectoraat.
Voor de tweede hoofdvraag heb ik geen deelvragen nodig, maar gaan we direct naar de antwoorden. Wat gaan we doen in het lectoraat:
•   Een professionele masteropleiding (paragraaf 6)
•   Een keuzevak (minor) voor beroepskrachten in het Centrum voor Jeugd en Gezin (paragraaf 7)
•   Onderwijs ontwikkelen in opdracht van het veld (para- graaf 8)
•   Onderzoek (paragraaf 9)
Aan de hand van deze punten hoop ik duidelijk te maken vanuit welke opvatting ik jeugdzorg en jeugdbeleid benader en van wat onze ambities zijn met het lectoraat.