De gastvrije praktijk (tweeluik deel 2)

Omschrijving

Als systeemtaal blijft bestaan uit strikte regels en protocollen terwijl de leefwereld zachte woorden nodig heeft om gehoord en gezien te worden, dan zal de kloof tussen beide werelden nooit worden gedicht. Gastvrijheid kan de taalbrug en toegevoegde waarde zijn, waardoor ambtenaren, sociaal professionals en inwoners elkaar weer kunnen verstaan.

In dit tweeluik wil ik de lezers deelgenoot maken van mijn inzichten vanuit de visieleertrajecten die ik voor Platform sociaal domein/VNG organiseerde. Van daaruit wil ik hen meenemen en verbinden met de start van mijn Professioneel doctoraatonderzoek dat ik de komende vijf jaar zal uitvoeren voor het Graduate Network van zeven Hogescholen, waaronder Zuyd Hogeschool, in het domein van Leisure, Tourism en Hospitality. Dit praktijkonderzoek gaat over hoe gastvrijheid van toegevoegde waarde kan zijn in het sociaal domein van gemeenten. 
In deel 1 van het tweeluik ging ik in op de geleerde lessen door de ondersteuning aan gemeenten en hun toegangsorganisatie in het sociaal domein. Dat deed ik door visieleertrajecten te organiseren, gedurende drie jaar, op bijna twintig locaties dwars door het hele land, met ruim veertig betrokken gemeenten en nog meer collega-ambtenaren. Vanuit die ervaring groeide mijn inzicht in hoe groot de kloof kan zijn tussen beleid en praktijk, tussen systeemtaal en leefwereldwoorden. En tegelijkertijd ook hoe sterk beleving, beelden en spel verbindende en gastvrije schakels kunnen zijn in deze tweedeling. 
In dit tweede deel neem ik de lezer mee in de wereld van gastvrijheid en hoe een taalbrug van toegevoegde waarde kan zijn in de toegang tot het sociaal domein. De rijke ervaring van de visieleertrajecten vormde een belangrijke aanleiding voor mijn PD onderzoek (professioneel doctoraat) over de toegevoegde waarde van gastvrijheid in de toegang van het sociaal domein van gemeenten.
Als met gastvrijheid empathie en aandacht wordt bedoeld en als gastvrijheid betekent dat je luistert naar de ander zonder oordeel, dan kan het woord gastvrijheid mogelijk een brug slaan tussen werelden in het sociaal domein: tussen beleid en praktijk, systeemtaal en mensenwoorden en tussen macht en afhankelijkheid. Gastvrije woorden, sfeer, houding en inrichting (van zowel ruimtes als processen) maken dat inwoners zich welkom, gehoord en geholpen voelen in een situatie waarin zij hulp of ondersteuning nodig hebben. Dat vraagt natuurlijk om een verdieping en een verandering.