Diagnostisch onderzoek bij vermoeden lvb

Omschrijving

In Nederland zijn er naar schatting 1,1 miljoen mensen met een licht verstandelijke beperking (lvb). Mensen met een verstandelijke beperking zijn oververtegenwoordigd in de ggz, forensische instellingen en in gevangenissen. Daar worden ze echter vaak slecht herkend of verkeerd gediagnosticeerd, waardoor de juiste benadering en ondersteuning uitblijft. Tijdige erkenning van de moeilijkheden (en krachten!) is essentieel voor het bieden van de juiste hulp aan deze doelgroep. Maar hoe wordt er precies bepaald of er sprake is van een lvb?

Het begint met een vermoeden
Of iemand een lvb heeft, is aan de buitenkant meestal niet te zien. De signalen zijn vaak subtiel en komen veel voort uit beperkingen in het adaptief functioneren. Een lvb kun je herkennen aan het gedrag en functioneren. Bijvoorbeeld als iemand erg slecht voor zichzelf en/of zijn leefomgeving zorgt, niet goed weet hoe hij met complexe sociale situaties moet omgaan, of altijd grote ongeopende stapels post op de mat heeft.
Omdat een lvb lastig te herkennen is, ontstaat het vermoeden vaak pas op volwassen leeftijd. Een vermoeden hoeft niet direct te betekenen dat iemand meteen een uitgebreid diagnostisch onderzoek krijgt. Een volledig onderzoek naar de mogelijke aanwezigheid van een lvb kan namelijk erg belastend zijn. Ook kunnen de kosten van een breed onderzoek voor een onderzoeker reden zijn om eerst gebruik te maken van screeners. Met een screener kun je in korte tijd een inschatting maken van het niveau van functioneren van een persoon. Om als professional een screener te gebruiken, hoef je niet speciaal opgeleid te zijn. 

Screenen van het intellectueel functioneren 
Om in vijf á tien minuten met 14 vragen in te schatten of er mogelijk sprake is van een lvb op basis van het intellectueel functioneren, wordt de SCIL afgenomen. De SCIL is een laagdrempelige vragenlijst die in 90% van de gevallen correct voorspelt of er sprake is van een lvb, en wordt inmiddels zeer veel ingezet.