H1 - Inleiding

Omschrijving

Jeugdcriminaliteit is een hardnekkig en ingrijpend probleem in veel Europese landen (ESB, 2010) en vormt een van de hoofdoorzaken van fysieke, materiële en psychische schade bij slachtoffers. Er bestaan grote verschillen in de manieren waarop landen binnen en buiten het strafrecht – dat voor minderjarigen en soms dat voor volwassenen – omgaan met jeugdige delinquenten. Ze verschillen ook in hun wettelijke definities van de leeftijd waarop jongeren aansprakelijk worden gesteld (van 8 tot 18 jaar), en in de minimumleeftijd voor mogelijke toepassing van het volwassenenstrafrecht (variërend van 15 tot 18 jaar; zie hoofdstuk 11).
Wetenschappers, professionals en leken vragen zich regelmatig af waarom jonge mensen misdrijven plegen. Sommigen van hen verdedigen de stelling dat er ‘slechte’ individuen bestaan die al van kinds af aan stuurloos zijn en van wie velen gedurende hun gehele leven crimineel blijven. Anderen menen dat jeugdige criminelen voor een belangrijk deel het product van hun omgeving zijn: hoe ‘slechter’ die omgeving, des te ‘slechter’ wordt hun gedrag na verloop van tijd. In dit boek dragen we argumenten aan dat beide posities te verdedigen zijn, maar ook voor het feit dat veel jeugdcriminelen ertoe geneigd zijn om met crimineel gedrag te stoppen op het eind van hun adolescentie of vroege volwassenheid.
Omdat in de meeste Europese landen en de meeste staten in de Verenigde Staten de wettelijke overgang van adolescentie naar volwassenheid is vastgesteld op de leeftijd van 18 jaar, is een ander discussiepunt of jongeren op hun 18e meestal controle hebben over hun gedrag en of de rijping van hun brein op die leeftijd voltooid is. Als dat zo is, kunnen we dan de oorzaken en schuld voor criminaliteit vanaf 18 jaar wijten aan blijvende individuele verschillen in plaats van aan geestelijke onrijpheid en achterstanden in gezinnen, scholen en sociale omgeving?