Het taboe rond mannenmishandeling: geweld kent geen geslacht

Omschrijving

Mannenmishandeling kent vele vormen, zoals partnergeweld, psychische mishandeling, seksueel geweld, dwang, intimidatie en valse beschuldigingen.

Vaak wordt de problematiek bij mannen over het hoofd gezien of tenietgedaan. Seksuele geaardheid, huiselijk geweld, eerwraak, financiële uitbuiting en mensenhandel blijven op deze manier onbesproken. Er heerst nog steeds een taboe op het onderwerp én mannen vragen niet snel om hulp. Omdat het niet altijd om fysiek geweld gaat, kun je aan de buitenkant niet altijd zien dat iemand slachtoffer is van mannenmishandeling. Het kennen van de signalen en het weten wat te doen, is dan ook erg belangrijk. Het vooroordeel dat mannen geen slachtoffer kunnen zijn, leidt tot veel onzichtbare ellende.

Jenai van Breda, medewerkster van de veilige opvang van Sterk Huis: ‘Het komt veel meer voor dan mensen denken. 40% van de slachtoffers van huiselijk geweld is man.’ Wel zijn er een aantal risicofactoren aan te wijzen. Zij licht toe: ‘De kans op mannenmishandeling is groter wanneer een man wil of gaat scheiden. Ook wanneer er sprake is van psychische klachten of een verstandelijke beperking, bij de man zelf of bij zijn partner, neemt het risico toe. Daarnaast zien we het vaker bij mannen die via gezinshereniging naar Nederland zijn gekomen, als er sprake is van een minder voorkomende genderidentiteit (transgender of non-binair) of als een man homo- of biseksueel is.’

Cijfers
Uit de Prevalentiemonitor Huiselijk Geweld 2022 (CBS) blijkt dat slachtofferschap van fysiek geweld in de huiselijke kring nagenoeg even vaak voorkomt bij vrouwen als bij mannen. Bijna een derde van de personen die aangeven slachtoffer te zijn geweest van fysiek geweld in de huiselijke kring, geeft aan dat de partner pleger was. Het gaat vrijwel even vaak om een vrouwelijke als om een mannelijke partner. Ook broers worden naar verhouding vaak genoemd als pleger van fysiek geweld. Bij vrouwelijke slachtoffers is de pleger vaker man (63%) dan vrouw (14%), terwijl voor mannelijke slachtoffers de pleger vaker vrouw is (29% man tegenover 49% vrouw).

Vrouwen geven iets vaker aan slachtoffer van dwingende controle te zijn geweest dan mannen (6 tegen 4%). Verder zijn biseksuele vrouwen (11%) vaker slachtoffer dan heteroseksuele vrouwen of heteroseksuele mannen (respectievelijk 5% en 4%). Biseksuele mannen lopen twee keer zoveel risico om huiselijk geweld mee te maken dan heteromannen en meer dan 40% van de transgenders heeft huiselijk geweld meegemaakt.

Hoewel heteromannen door genderstereotypen vaak extra schaamte ervaren die de weg naar hulp bemoeilijkt, geldt dit in nog sterkere mate voor LHBTIQA+ personen. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat mannen in homoseksuele relaties de druk voelen om hun relaties te ‘bewijzen’ aan anderen, wat het aankaarten van problemen bemoeilijkt. Ook wordt vaak ten onrechte aangenomen dat zij, omdat zij man zijn, gewelddadige relaties eerder beëindigen. Juist het streven naar een langdurige, stabiele liefdesrelatie kan ervoor zorgen dat huiselijk geweld jarenlang voortduurt.