Hoofdstuk 7: Overheid en burgerij: tot elkaar veroordeeld?

Omschrijving

Het Nederlandse openbaar bestuur kent een traditie waarin met een zekere mate van argwaan en misprijzen wordt gekeken naar initiatieven van burgers. Die conclusie moeten we tenminste welhaast trekken wanneer we in de bestuurskundige literatuur zien dat hiernaar verwezen wordt als ware het een ziekte (Hollanditis) of in elk geval een last (hindermacht) (Basten & Van der Veen, 2000). Van hun kant koesteren burgers een traditioneel wantrouwen jegens hun overheid, vooral wanneer die zich te veel met hen gaat bemoeien. Toch zien we nieuwe trends in de samenwerking tussen burgers en overheden die met deze traditie lijken te breken. Voor een deel hangen die samen met het dreigende failliet van de verzorgingsstaat, maar deze nieuwe samenwerkingsvormen worden ook mogelijk gemaakt door een algehele opwaartse gang van de samenleving naar betere opleidingen, betere banen en betere toegang tot kennis en informatie. Hoe het ook zij, vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw werken overheid en burgers steeds meer samen, al is het niet altijd even productief of vrijwillig. In dit hoofdstuk zal ik stilstaan bij de disciplinerende houding van de overheid jegens haar burgers enerzijds en de initiatieven die burgers nemen anderzijds.