Begrip begint met aandacht: de rol van MEE bij lvb en trauma

Omschrijving

In een samenleving die steeds ingewikkelder wordt, is het niet voor iedereen vanzelfsprekend om zelfstandig de weg te vinden. Voor mensen met een verstandelijke beperking kunnen alledaagse zaken, zoals het aanvragen van een uitkering, het regelen van zorg of het voeren van gesprekken met instanties, een flinke uitdaging zijn.

MEE is er voor alle mensen met een beperking – en dus ook voor mensen met een (licht) verstandelijke beperking (lvb). Een cliëntondersteuner van MEE kan bijvoorbeeld meegaan naar een gesprek met het UWV of aanwezig zijn bij een zogenoemd ‘keukentafelgesprek’ met de gemeente. Om tijdens deze gesprekken niet alleen naast de cliënt te gaan staan, maar ook om voor de cliënten met een verstandelijke beperking in wezen te ‘ondertitelen’: ingewikkelde taal voor hen vertalen naar begrijpelijke informatie. MEE werkt vanuit de overtuiging dat iedereen moet kunnen meedoen in de maatschappij.

Verstandelijke beperking en trauma
Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat mensen met een verstandelijke beperking een verhoogd risico lopen op het meemaken van ingrijpende en traumatische gebeurtenissen, zoals misbruik of geweld en dat deze ervaringen vaak lang onopgemerkt blijven. Vanwege hun doorgaans beperkte copingvaardigheden en informatieverwerking is het voor hen moeilijker om van de opgelopen schade te herstellen. Daarbij is het voor mensen met een verstandelijke beperking vaak lastig om hun gevoelens en gedachten over gebeurtenissen onder woorden te brengen. Hierdoor lopen mensen met een verstandelijke beperking een verhoogd risico om posttraumatische stressklachten te ontwikkelen. Tijdig signaleren van een lvb en trauma gerelateerde klachten is dan ook belangrijk om een verergering van problemen te voorkomen. (zie: Handreiking-Signaleren-en-behandelen-traumagerelateerde-problemen-en-LVB-A4-DEF.pdf1)

Wat als een verstandelijke beperking (nog) niet duidelijk is?
Niet iedereen die bij MEE aanklopt, heeft een officiële diagnose. Soms is er alleen een vermoeden dat er sprake zou kunnen zijn van een (licht) verstandelijke beperking. Om in zo’n situatie een duidelijker beeld te krijgen, gebruiken cliëntondersteuners van MEE een signaleringslijst(zie: Herkennen_LVB_Signaleringsvragen.pdf2). Deze lijst helpt om te kijken of iemand kenmerken laat zien die kunnen wijzen op een licht verstandelijke beperking. Wanneer iemand aan veel van deze signalen voldoet en de cliënt er zelf voor open staat dit verder te onderzoeken, kan een psychodiagnostisch onderzoek worden aangevraagd bij de Specialistenpool van MEE. Met een psychodiagnostisch onderzoek wordt niet alleen het IQ, maar ook iemands zelfredzaamheid in het dagelijks leven, de sociale en emotionele ontwikkeling en eventuele psychische klachten in kaart gebracht. Zo’n onderzoek kan helpen om beter te begrijpen wat de cliënt nodig heeft aan ondersteuning op verschillende levensgebieden (bv. wonen; werk en vrije tijd; geld- en regelzaken; behandeling).