De Wonde, een thuis voor cliënten met een lvb en verslaving

Omschrijving

Mensen met verslavingsproblematiek worden vaak geweerd in de woonzorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Hoewel hun zorgvraag specifieke kennis en vaardigheden vraagt, is ook voor hen woonzorg goed te faciliteren. In dit artikel wordt beschreven hoe dit op locatie ‘De Wonde’ van Aveleijn gebeurt.

Zo’n tien jaar geleden kwam middelengebruik op woonlocatie de Wonde van Aveleijn veelvuldig voor, ondanks een beleid dat gericht was op verbieden en beheersen. Cliënten met middelenproblematiek werden wel opgenomen, maar het gebruik mocht er eigenlijk niet zijn. Gesprekken over gebruik waren moeilijk te voeren en een passend behandelaanbod was er niet. En juist dat gaf moeilijkheden. Daarmee kwamen we voor een keuze: vasthouden aan het zerotolerance beleid en cliënten met een verslaving gaan excluderen of deze zorgvraag serieus nemen en onze bewoners hierin daadwerkelijk gaan ondersteunen.
We kozen voor dat laatste. Licht verstandelijke beperking en middelenproblematiek We kennen ze allemaal: cliënten die roken, drinken en/ of illegale middelen gebruiken. Dat geeft uitdagingen voor de individuele begeleiding, maar ook in het bewaken van het woonklimaat op de groep. Want wat moet je met een cliënt die dronken de boel bij elkaar schreeuwt? Of met iemand die blowt in de woning? Lang werd gedacht dat verslavingsproblemen bij mensen met een licht verstandelijke beperking (lvb) zeldzaam waren, en dat problematiek met een ’zerotolerance beleid’ buiten de deur gehouden kon worden. Inmiddels weten we beter: juist mensen met een lvb vormen een risicogroep voor verslaving. Dat betekent dus ook dat de lvb-zorg een antwoord moet bieden op woonvragen van cliënten met gecombineerde problematiek.

Visie en beleid
Woonbegeleiding bieden aan mensen met een lvb en middelenproblematiek kan echter wel degelijk goed gaan. Het vraagt allereerst om een duidelijk startpunt: wil je ervoor gaan? Om vervolgens een visie te ontwikkelen: wat wil en kun je daarin bieden als woonlocatie en hoe ga je dat vormgeven?
Met het werken aan deze visie ontstaan ook automatisch kaders: wat kun je en waar ligt de grens? Onze basis is de gehandicaptenzorg; dat betekent ook dat wanneer iemand een klinische detox of klinische verslavingsbehandeling nodig heeft, dit buiten onze voorziening moet plaatsvinden. Evenmin hebben wij een hotel (hostel) functie waar mensen volop kunnen gebruiken en niets hoeven. Als je gebruikt, is dit onderwerp van gesprek en wordt behandeling ingezet, waar je actief aan meewerkt om te komen tot vermindering van gebruik en stabilisatie. ‘Wonen op de Wonde is werken aan jezelf ’ werd daarmee onze slogan, die tot de dag van vandaag nog opgaat.