Zelfredzaamheid in ouderenzorg

Omschrijving

Van zorgen vóór naar zorgen dát
In het sociaal domein voltrekt zich een fundamentele verschuiving: van reageren op problemen naar het versterken van eigen regie en veerkracht. Deze beweging naar voren vraagt dat we preventie, eigen kracht en samenwerking met het netwerk van mensen centraal stellen. In de ouderenzorg krijgt die verandering vorm in het stimuleren van zelfredzaamheid, ook bij mensen met een toenemende zorgvraag. Maar hoe geef je dat in de praktijk vorm? En wat vraagt dat van professionals, organisaties en naasten? In deze bijdrage nemen we je mee naar De Paladijn, een kleinschalige woonvoorziening voor ouderen met dementie. Daar is zelfredzaamheid geen idealistisch streven, maar een dagelijkse praktijk – met vallen, opstaan en leren. We laten zien welke rol medewerkers, bewoners en mantelzorgers spelen, en hoe een kleine gedragsinterventie grote impact kan hebben op de manier waarop zorg wordt ervaren én verleend.

Een kleinschalige woonvoorziening
De Paladijn is onderdeel van Vitalis WoonZorg Groep en een van de vele locaties die in Eindhoven gevestigd zijn. Bij de Paladijn wonen momenteel 24 bewoners. Zij hebben allen een eigen appartement met een slaapkamer, een badkamer en een kleine keuken. In principe wonen zij zelfstandig, maar er zijn 24/7 medewerkers aanwezig om, waar nodig, zorg te bieden. Behoud van eigen regie en het stimuleren van zelfredzaamheid zijn twee belangrijke principes binnen het begrip active ageing en leidend in de zorg bij de Paladijn. Er wordt altijd als eerste gekeken naar wat de bewoner nog zelf kan en hoe de medewerkers hierbij kunnen ondersteunen. Medewerkers moedigen daarbij de bewoners aan om zo lang mogelijk de regie te behouden door zelf keuzes te maken. Zo kunnen bijvoorbeeld bewoners die in staat zijn zelfstandig te douchen, zelf kiezen wanneer ze dat doen. Er wordt daarbij wel regelmatig gecontroleerd of er voldoende aandacht is voor de persoonlijke hygiëne. Ook bij het aankleden ’s ochtends proberen bewoners zoveel mogelijk zelf te doen. Begeleiding door middel van instructies wordt enkel geboden wanneer dit nodig is. De zelfredzaamheid van de bewoners wordt hierdoo
 
Vrijheid boven beperking
In tegenstelling tot veel zorginstellingen voor ouderen met dementie is de Paladijn geen gesloten woonvoorziening. De bewoners kunnen en mogen zelfstandig naar buiten. Dit stimuleert eigen regie en beweging. Een deel van de bewoners gaat zelfstandig wandelen als ze daar behoefte aan hebben. Sommige bewoners gaan zelfs met de fiets of lopend naar de supermarkt om boodschappen te doen. De bewoners dragen op die momenten wel een tracker voor het geval ze verdwalen. Op deze manier houden de zorgmedewerkers enige vorm van controle.